Οικολογικοί διάδρομοι
Από τη μοντελοποίηση στην εφαρμογή - Το παράδειγμα του απομονωμένου πληθυσμού του κόκκινου ελαφιού στην Πάρνηθα
Το WWF Ελλάς σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών (ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ) και την Περιβαλλοντική Οργάνωση για την Άγρια Ζωή και τη Φύση «Καλλιστώ» έχει ξεκινήσει ένα έργο για τη χαρτογράφηση των οικολογικών διαδρόμων, εστιάζοντας στον πληθυσμό του κόκκινου ελαφιού (Cervus elaphus)στην Πάρνηθα, το μοναδικό μέρος της Αττικής όπου επιβιώνει το εμβληματικό αυτό είδος και ένα από τα δυο μόλις στην Ελλάδα με φυσικούς πληθυσμούς. Η γεωγραφική αυτή απομόνωση καθιστά το κόκκινο ελάφι ιδιαίτερα ευάλωτο, αυξάνοντας σημαντικά τον κίνδυνο εξαφάνισής του μέσα στα επόμενα χρόνια. Για τον λόγο αυτό η εδραίωση αναπαραγόμενων πληθυσμών του είδους και στα γύρω βουνά της Αττικής και Βοιωτίας εκτός της Πάρνηθας είναι κρίσιμη για την επιβίωσή του. Παρόλο που ο πληθυσμός του ελαφιού έχει τη δυναμική να τα καταφέρει, καθώς πρόκειται για προσαρμοστικό είδος, φαίνεται να χρειάζεται βοήθεια καθώς κάτι τέτοιο δεν έχει εξασφαλισθεί μέχρι στιγμής.
Οι οικολογικοί διάδρομοι είναι οι εκείνες οι περιοχές που δρουν ως “φυσικές γέφυρες” και επιτρέπουν ή διευκολύνουν τα άγρια ζώα να κινούνται με ασφάλεια μέσα σε κατακερματισμένα από την ανθρώπινη δραστηριότητα τοπία. Μπορεί να είναι ποτάμια, ρέματα, δασικές ζώνες, παραλίες, θαλάσσιες οδοί, αλλά και ευρύτερες φυσικές περιοχές που παρέχουν τους κατάλληλους βιοτόπους για τα είδη. Χωρίς αυτούς, πολλά είδη απομονώνονται, γίνονται ευάλωτα σε κινδύνους και αυξάνεται ο κίνδυνος οι πληθυσμοί τους να μειώνονται ή ακόμη και να εξαφανιστούν.
Στην περίπτωση του κόκκινου ελαφιού, το έργο στοχεύει αρχικά στην εκτίμηση των ανθρωπογενών πιέσεων στην περιοχή (π.χ. τοποθέτηση ακουστικών αισθητήρων για την καταγραφή της όχλησης από το κυνήγι και του ανταγωνισμού με την βόσκηση ή την εφαρμογή δορυφορικής τηλεμετρίας στα ελάφια) και την κατανόηση συνολικά των αιτιών που καθηλώνουν μέχρι στιγμής το κόκκινο ελάφι στην Πάρνηθα και τις όμορες περιοχές. Παράλληλα, επιδιώκεται η ενίσχυση των οικολογικών διαδρόμων μετακίνησης του είδους και η διευκόλυνση της φυσικής του εξάπλωσης στα όρη Πάστρα, Πατέρα, και Κιθαιρώνα, μέσω ήπιων και φυσικών παρεμβάσεων, όπως, η αύξηση διαθεσιμότητας της φυσικής τροφής του με σπορές και η τοποθέτηση φορητών ποτιστρών για παροχή νερού τους δύσκολους θερινούς μήνες. Τέλος, δίνεται έμφαση στην ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας και τη μείωση των πιθανών τριβών με την αγροτική παραγωγή (π.χ. με την πιλοτική χορήγηση ειδικών περιφράξεων προστασίας αμπελώνων) και την ενδυνάμωση της συνεργασίας με τις αρμόδιες αρχές.
Διάρκεια έργου: 2025-2026
Συνολικός προϋπολογισμός έργου: 360.000 ευρώ
ΚΑΛΛΙΣΤΩ: 85.650 ευρώ
*Το έργο χρηματοδοτείται από το WWF Ελλάς, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Συμμαχία για την Άγρια Ζωή στην Ελλάδα». Η πρωτοβουλία «Συμμαχία για την Άγρια Ζωή στην Ελλάδα» αποτελεί μια συνεργατική προσπάθεια 11 περιβαλλοντικών μη κυβερνητικών οργανώσεων με στόχο την ενίσχυση του αντίκτυπου του έργου τους, μέσα από ένα κοινό όραμα για την ευημερία της άγριας ζωής και του ανθρώπου. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε το www.greekwildlifealliance.gr.